(Πηγή: σταχυολόγηση από άρθρο Θ.Τσώλη-ΒΗΜΑScience-30/5/2010- Το βακτήριο που υπόσχεται να αλλάξει τον κόσμο)
Με δημοσίευσή τους πριν από 10 ημέρες περίπου στην έγκριτη επιθεώρηση «Science», ο Καθηγητής Craig Venter και οι συνεργάτες του στο ομώνυμο Ινστιτούτο στο Μέρυλαντ και στην Καλιφόρνια ανακοίνωσαν ότι δημιούργησαν το πρώτο τεχνητό κύτταρο (βακτήριο) στο εργαστήριο, την επονομαζόμενη ‘’Synthia’’. Ουσιαστικώς οι επιστήμονες συνέθεσαν ολόκληρο το «γενετικό λογισμικό» ενός βακτηρίου..........
και το μεταμόσχευσαν σε ένα άλλο βακτήριο. Το μικρόβιο στο οποίο μεταμοσχεύθηκε το «γενετικό λογισμικό» εργαστηρίου έμοιαζε τόσο στη μορφή όσο και στη συμπεριφορά με το είδος στο οποίο ανήκε το συνθετικό DΝΑ.
Μία από τις πολλές εφαρμογές που θα μπορούσαν να έχουν ίσως και μέσα σε πέντε χρόνια από σήμερα η ‘’Σύνθια’’ και τα... αδέλφια της είναι η ταχεία παραγωγή εμβολίων. Τα βακτήρια... εργαστηρίου θα μπορούσαν επίσης να επιφέρουν την τάξη στο «ζωντανό εργαστήριο», που δεν είναι άλλο από τον ανθρώπινο οργανισμό, βάζοντας «φρένο» σε διαφορετικές νόσους. Τα βακτήρια του Βέντερ και της ομάδας του μπορεί να αποτελέσουν ακόμη και πηγή δημιουργίας τεχνητών τροφίμων και όχι μόνο. Και εδώ ο ρόλος των συνθετικών οργανισμών θα είναι διπλός καθώς οι τεχνητές μορφές ζωής θα προσφέρουν σημαντικά για τη διατροφή μας, αλλά παράλληλα θα σώζουν ολόκληρες περιοχές από την αποψίλωση δασών.
Εξάλλου, οι τεχνητοί οργανισμοί μια ημέρα- έστω και σε δέκα χρόνια από τώρα- θα μπορούν να καθαρίζουν τις θάλασσες από κάθε επικίνδυνη ρύπανση αφού θα συντίθενται με βάση «γενετικό λογισμικό» που θα τους καθιστά... ρυπαντοφάγους. ‘’Ισως αν υπήρχαν διαθέσιμοι σήμερα οι τεχνητοί οργανισμοί, να έδιναν μια λύση στην τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή που έχει προκληθεί στον Κόλπο του Μεξικού με την πετρελαιοκηλίδα. Σε περιοχές του πλανήτη που είναι άκρως επιβαρημένες από ρύπανση ή μόλυνση και όπου υπάρχει κίνδυνος η ρύπανση να περάσει στον υδροφόρο ορίζοντα, τεχνητοί οργανισμοί που θα εκλύονται θα δημιουργούν “βιο-φράγματα” ικανά να μετατρέπουν τα υδατοδιαλυτά αυτά χημικά σε μη υδατοδιαλυτά, με αποτέλεσμα η ρύπανση να περιορίζεται’’. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι, για παράδειγμα, σε έναν ποταμό η έκλυση ειδικώς σχεδιασμένων μικροβίων θα βάζει φραγμό στην εξάπλωση της ρύπανσης στα υπόγεια νερά. Οι γεννημένοι στο εργαστήριο μονοκύτταροι οργανισμοί ίσως χαρίσουν επίσης μία ημέρα καθαρό πόσιμο νερό σε 1,5 δισ. ανθρώπους των αναπτυσσομένων χωρών που σήμερα διψούν. Μια τεχνολογία που χρησιμοποιείται ήδη (microbial cell process) για τον καθαρισμό του νερού θα ήταν δυνατόν να εξελιχθεί σημαντικά με χρήση συνθετικών οργανισμών. Με βάση αυτή την τεχνολογία, τα ίδια τα μικρόβια που υπάρχουν στα βοθρολύματα χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρισμού και για τη χρήση αυτού του ηλεκτρισμού στον καθαρισμό του νερού. Η μεγάλη παραγωγή τεχνητών μικροβίων είναι ικανή να οδηγήσει σε σημαντική διευκόλυνση της διαδικασίας.
Μαζί με τον πρώτο οργανισμό...εργαστηρίου γεννήθηκαν και αντιδράσεις. Κάποιοι μίλησαν για επίτευγμα που θεωρείται «ορόσημο» στη Βιολογία, κάποιοι άλλοι όμως έκαναν λόγο για μελλοντική καταστροφή αν οργανισμοί...αμφιβόλου συμπεριφοράς, όπως αυτοί που δημιουργεί ο Καθηγητής Βέντερ στο εργαστήριο, διαφύγουν στο περιβάλλον. Ωστόσο, το μέλος της ομάδας Δρ. Αρ.Πατρινός απαντά ότι ‘’η ερευνητική ομάδα προσπαθεί μέσα από κατάλληλες μελέτες να δημιουργήσει τέτοιες δικλίδες ασφαλείας ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα. Πρέπει να σημειώσουμε ότι οι συνθετικοί οργανισμοί θα είναι οργανισμοί δημιουργημένοι για να επιτελέσουν συγκεκριμένο καθήκον. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούν να επιβιώνουν σε πολύ στενές περιβαλλοντικές συνθήκες. Θα είναι κατά βάση “αδύναμοι” οργανισμοί και έτσι δεν θα μπορούν να κάνουν κακό σε ευρεία κλίμακα’’. Η δύναμη ή η αδυναμία τους- όπως και εκείνη της νομοθεσίας που θα διέπει τέτοιες τεχνολογίες - μένει πάντως να αποδειχθεί στα χρόνια που έρχονται.
* ΦΥΣΗ & ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ----- * ΑΝΘΡΩΠΟΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΑ -
